กายภาพบำบัดกับกระดูกสันหลังคด
กายภาพบำบัดกับกระดูกสันหลังคด
ก่อนอื่นเลยต้องขอบอกก่อนเลยว่ากระดูกสันหลังคดนั้นมีรายละเอียดค่อนข้างมากและยากต่อการเข้าใจ ดังนั้นเพื่อเป็นการอ่านง่าย เข้าใจเร็วจึงขอแบ่งออกมาเป็นส่วนๆ กันดีกว่าค่ะ ส่วนแรกเลยคือ เราต้องแยกให้ได้ก่อนว่า ตัวเรา หรือ บุตรหลานเป็นกระดูกสันหลังคดหรือไม่ แล้วค่อยมาว่าถึงการดูแลตัวเองค่ะ
กระดูกสันหลังคดหรือแค่ท่าทางไม่ดี
กระดูกสันหลังคด(scoliosis) คือ ภาวะที่กระดูกสันหลังเรียงตัวไม่อยู่ในทิศทางปกติ โดยมีความผิดปกติจากการเจริญเติบโตที่ผิดรูปของข้อต่อกระดูกสันหลังทำให้กระดูกสันหลังไม่อยู่ในแนวกลางของหลัง ส่งผลให้มีการโค้งของกระดูกสันหลังส่วนอกและส่วนเอวคล้ายรูปตัว s ในบางรายอาจเรียงตัวผิดในรูปลักษณะตัว C โดยส่วนมากกระดูกสันหลังคดยังไม่ทราบสาเหตุที่กระตุ้นให้เกิดโรคได้อย่างแน่ชัดแต่มักพบได้ง่ายหากมีประวัติว่ามีบุคคลในครอบครัวเคยเป็นหรือพูดให้ง่ายคือความผิดปกตินี้ส่งต่อทางพันธุกรรมได้ ในบางครั้งอาจเกิดจากการใช้งานกล้ามเนื้อที่ไม่สมดุล เช่น ชอบนั่งไขว่ห้างข้างใดข้างหนึ่งนานๆ หรือสะพายกระเป๋าหนักๆ ข้างเดียวโดยไม่เปลี่ยนข้าง
Convex side: มีการเรียงตัวที่หมุน เอียงและโน้มมาด้านข้าง หรือด้านโค้งนูน
Concave side: มีการเรียงตัวที่หมุน เอียงและโน้มมาด้านข้าง หรือเรียกว่าด้านโค้งเว้า
กระดูกสันหลังเรียงตัวตรงตามปกติ
กระดูกสันหลังส่วนอก Thoracic
กระดูกสันหลังส่วนเอว Lumbar
ลักษณะของทรวงอกที่ผิดรูปไปในภาวะกระดูกสันหลังคด ทางด้านหลัง
ลักษณะของทรวงอกที่ผิดรูปไปในภาวะกระดูกสันหลังคด ทางด้านหน้า
เราจะรู้ได้อย่างไรว่าเป็นกระดูกสันหลังคดหรือไม่ วิธีที่ง่ายที่สุดเลยคือ การสังเกตค่ะ แล้วจะเริ่มสังเกตุได้อย่างไรกันละ อันนี้ไม่ยากเลยค่ะ อันดับแรกเลย เริ่มจากสังเกตุระดับไหล่ค่ะว่าด้านซ้ายกับด้านขวานั้นอยู่ในระดับเดียวกันหรือไม่
ลำดับต่อมาคือ บริเวณขอบเอวค่ะ ให้สังเกตว่าระดับเอวทั้งสองข้างสูงต่ำ เท่ากันหรือไม่ นอกจากความสูงต่ำของขอบเอวยังสามารถสังเกตได้อีกอย่างค่ะ คือเอวหรือสะโพกเราโน้มไปทางซ้าย หรือ ขวาอย่างชัดเจน
- ระดับไหล่ 2 ข้าง
- ระดับเอว
- ความโน้มของสะโพก
และสิ่งสุดท้ายที่สามารถทดสอบหรือสังเกตได้ง่ายคือ การทดสอบด้วยท่า forward bending test ซึ่งท่าตรวจนั้นทำได้ง่ายเพียงแค่ประสานมือทั้งสองข้างยื่นแขนไปด้านหน้าแล้วก้มลงค่ะ ถัดจากนั้นให้ดูระดับของหลังด้านซ้ายและด้านขวาว่านูนสม่ำเสมอหรือไม่ ถ้าไม่แสดงว่ามีความไม่สมดุลกันของหลังค่ะ
หากว่ามีข้อใดข้อหนึ่งในนี้ควรแนะนำให้มาพบนักกายภาพบำบัด เพื่อเช็คอาการค่ะ โดยลักษณะอาการของผู้ที่เป็นกระดูกสันหลังคดนั้นถ้าเป็นเล็กน้อยอาจส่งผลในเรื่องอาการปวดหลัง ปวดคอบ่า ได้ง่ายกว่าคนอื่นตอนที่ต้องทำกิจกรรม หรือค้างอยู่ในท่าใดท่าหนึ่งนานๆ ค่ะ ในบ้างคนที่เป็นมากอาจส่งผลถึงคุณภาพการหายใจ และมีปวดชา ร้าวลงขาจากเส้นประสาทถูกรบกวนได้ค่ะ สำหรับการรักษาเบื้องต้นเมื่อมาพบนักกายภาพบำบัดคือการตรวจประเมินกล้ามเนื้อ ปรับท่าทางและออกกำลังกายเพื่อความแข็งแรงและป้องกันการบาดเจ็บของกล้ามเนื้อจากการเป็นกระดูกสันหลังคดค่ะ
Stretching exercise
Correct posture
Breathing exercise and specific exercise
ที่มา :
http://pennstatehershey.adam.com/content.aspx?productid=1
https://www.braceability.com/blogs/info/scoliosis
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/scoliosis/symptoms-causes/syc-20350716